Onderzoek: Nederlander ondanks negatieve ervaringen opvallend genuanceerd over grensoverschrijdend gedrag

1 februari was weer zo’n dag. Grensoverschrijdend gedrag was weer volop in het nieuws. Aanleiding was een onderzoek bij NPO dat werd gepubliceerd. In oktober 2023 onderzochten we samen met Factsnapp hoe Nederlanders aankijken tegen dit onderwerp. Conclusie: opvallend genuanceerd. Was dat nieuws? Nee. Niet interessant genoeg om breed op te pakken. 

In deze blog zetten we uitkomsten nog een keer op een rij:

Het onderzoek laat zien dat Nederlanders opvallend genuanceerd naar grensoverschrijdend gedrag kijken. Ondanks persoonlijke ervaringen en ervaringen in de directe omgeving zitten mensen blijkbaar niet te wachten op een klikcultuur en willen mensen dat er zorgvuldig wordt omgegaan met grensoverschrijdend gedrag. Nederlanders verwachten wel dat organisaties meer moeite doen om dit soort gedrag te voorkomen.

Aangezien de uitkomsten nog steeds interessant en relevant zijn zetten we ze nog even op een rij.

Meer doen, maar oppassen voor onterechte beschuldigingen
Ruim negentig procent van de Nederlanders vindt dat organisaties meer moeten doen tegen grensoverschrijdend gedrag. Toch kijkt de Nederlander er genuanceerd naar: een overgrote meerderheid vindt dat organisaties moeten uitkijken met onterechte beschuldigingen.

Het onderzoek uit oktober 2023 laat zien dat 92% van de Nederlanders vindt dat organisaties meer moeten doen om grensoverschrijdend gedrag tegen te gaan. Vrouwen zijn hier nog iets stelliger in dan mannen. Organisaties kunnen veel verbeteren aan hun aanpak: een op de vijf personen heeft een familielid of vriend waar de organisatie niets deed na een melding van grensoverschrijdend gedrag.

Nederlanders vinden echter ook dat organisaties niet moeten doorschieten: meer dan negentig procent van hen vindt dat organisaties moeten uitkijken dat beschuldigingen van grensoverschrijdend gedrag worden gebruikt om iemand weg te krijgen. Bovendien vinden ze dat organisaties zowel met de melder als met de beschuldigde zouden moeten praten. 

Leidinggevende als belangrijkste aanspreekpunt in organisaties
Bijna een derde van de mensen heeft afgelopen tien jaar zelf te maken gehad met grensoverschrijdend gedrag. Bijna driekwart van de mensen ziet de leidinggevende als aangewezen persoon om naartoe te stappen in zo’n geval. De groep in de leeftijd van 19 tot 29 is hier minder toe geneigd dan de andere leeftijdsgroepen.

Slechts een klein deel (8%) zou contact opnemen met de vertrouwenspersoon van de organisatie. Bijna alle Nederlanders vinden dat organisaties beter moeten informeren over waar je terecht kunt als je grensoverschrijdend gedrag meemaakt.

Angst voor gedoe
Het onderzoek stelde Nederlanders ook de vraag wat voor organisaties bepalend is voor de aanpak van grensoverschrijdend gedrag. Tweederde (62%) van de mensen denkt dat organisaties bang zijn om teveel meldingen te krijgen en daarom te weinig ertegen doen. 

Contact met vertrouwenspersoon vooral telefonisch, bij jongeren juist online
Als contact wordt gezocht met vertrouwenspersoon, dan is de meest waarschijnlijke manier om dit te doen telefonisch. Ouderen pakken relatief sneller de telefoon. Geheel volgens de verwachting geven jongere medewerkers aan dat het waarschijnlijker is dat ze een digitaal formulier of chat-mogelijkheid gebruiken.

Helft Nederlander past gedrag aan
Grensoverschrijdend gedrag is afgelopen maanden veel in het nieuws geweest. Precies de helft van de Nederlanders geeft aan dat ze daarom oppast met eigen gedrag of uitspraken. Opvallend genoeg verschilt dit niet voor subgroepen. Leeftijd, geslacht of gezinssamenstelling heeft vrijwel geen invloed op het aanpassen van wat iemand zegt of doet. Voor al deze groepen geldt dat de helft het gedrag zegt aan te passen, de andere helft niet.


Over het onderzoek
In oktober 202 deden we onderzoek naar de aanpak van grensoverschrijdend gedrag in organisaties. Het landelijke onderzoek is via het panel van Factsnapp uitgevoerd onder ruim 500 Nederlanders vanaf 16 jaar. De ondervraagden vormen een afspiegeling van de samenleving op basis van geslacht, leeftijd en opleidingsniveau.